Memleket Partisi, 17 Mayıs 2021 tarihinde Muharrem İnce liderliğinde kurulan ve Türkiye‘de faaliyet gösteren siyasi partidir. Parti tüzüğüne göre resmî kısaltması “Memleket” şeklindedir. Simgesi mavi renkli, döngüsel, birbirinden bağımsız yedi spiral ve nokta ikonundan ve içinde nazar boncuğundan oluşmaktadır.^[13] Genel başkanı Muharrem İnce‘dir. Genel başkan yardımcısı ve parti sözcüsü İpek Özkal Sayan’dır.

Memleket Partisi, Muharrem İnce tarafından 4 Eylül 2020’de başlatılan Memleket Hareketi’nin^[14] devamıdır. 19 Mayıs 2021 tarihinde kurulmuş olması planlanan partinin kuruluş dilekçesi 17 Mayıs 2021 tarihinde İçişleri Bakanlığına sunulmuş ve parti resmen kurulmuştur.^[15]

Atatürkçülüğü benimseyen bir parti olan Memleket Partisi, siyasi pozisyonunu sol veya sağ olarak konumlandırmamaktadır. Partinin sloganlarından birisi “Ne sağdan, ne soldan, Atatürk’ün yolundan” şeklindedir.

Memleket Hareketi, Muharrem İnce tarafından Sivas Kongresi‘nin 101. yıldönümü olan 4 Eylül 2020’de Sivas’tan “Bin Günde Memleket Hareketi” sloganıyla başlatılmıştır. İnce, hareketin amacının parti içi muhalefet olmadığını, Türkiye’ye yeni bir seçenek sunmak istediklerini, Türkiye’nin barışmaya ve bölüşmeye ihtiyacı olduğunu ifade etmiştir. İnce, hareketi “Bugün başlattığımız hareketin adı ‘1000 günde Memleket’ hareketidir.” sözleriyle açıklamıştır.^[17] Muş’tan Ordu’ya, Adana’dan Balıkesir’e, Çorum’dan Mardin’e 51 il gezmiştir.

Muharrem İnce, 8 Aralık 2020 tarihinde, kendisinin CHP‘den ayrılacağını ve Memleket Hareketi’nin partileşeceğini, ismini ve logosunu ileride genel merkezde yapacağı bir basın toplantısında açıklayacağını söyledi.^[18] 25 Ocak 2021 tarihinde İnce, 80 kişilik ekibiyle Nevşehir‘de üç günlük kampa girdi ve açıklama yaparak “Tüzüğümüzü oy birliğiyle kabul ettik.” dedi.^[19][20]

29 Ocak tarihinde kendilerini ’29 Ekim Gücü’ Olarak Adlandıran İzmir Milletvekili Mehmet Ali Çelebi, Yalova Milletvekili Özcan Özel ve Karabük Milletvekili Hüseyin Avni Aksoy CHP’den istifa ederek Muharrem İnce ile hareket edeceklerini açıkladı.

Muharrem İnce, 8 Şubat 2021 tarihli düzenlediği basın toplantısında Cumhuriyet Halk Partisinden istifa etti. Memleket Partisinin kuruluş çalışmaları resmi olarak başlamış oldu.^[22]

Partinin kuruluş dilekçesi 17 Mayıs 2021 tarihinde İçişleri Bakanlığına verildi. 17 Mayıs’ta ilk MYK toplantısını gerçekleştiren Memleket Partisinin ilk genel başkanı oy birliği ile Muharrem İnce seçildi. Gaye Usluer, genel başkan vekili ve parti sözcüsü; Hakkı Akalın, genel sekreter; Hüseyin Avni Aksoy, genel başkan yardımcısı; Mehmet Ali Çelebi, genel başkan yardımcısı ve parlamento sözcüsü oldu. 17 Mayıs’ta ilk basın toplantısını parti sözcüsü seçilen Gaye Usluer gerçekleştirdi.^[23]

18 Mayıs’ta genel başkan seçilen Muharrem İnce ilk halkla konuşmasını gerçekleştirdi ve parti faaliyetlerine başlamış oldu.^[24]

2023 Cumhurbaşkanlığı Seçiminde genel başkan Muharrem İnce 114.661 imza toplayarak Memleket Partisi cumhurbaşkanı adayı oldu fakat seçime üç gün kala 11 Mayıs 2023’te kendisi hakkında çıkan iddialardan sonra adaylıktan çekildi.

25 Şubat 2022’de partinin kurucu üyesi ve TBMM’de temsil eden 3 milletvekilinden biri olan Mehmet Ali Çelebi partisini “kuruluş ilkelerine sadık kalınmaması, partide ortak aklın devre dışı bırakılması, iftira ve ayrımcılık yapanların disipline sevk edilmemesi” gibi sebeplerden dolayı eleştirerek istifasını sunduğunu sosyal medya üzerinden yaptığı açıklamayla dile getirdi. Bu istifa ile birlikte partiyi kuran 82 kurucudan 28’i istifa etmiş oldu.^[26][27]

20 Haziran 2022 tarihinde, Memleket Partisi Genel Başkan Vekili ve Parti Sözcüsü Prof. Dr. Gaye Usluer, Memleket Partisi Genel Sekreteri Prof. Dr. Hakkı Akalın, Memleket Partisi Parti Meclisi-Danışma Kurulu Üye ve Memleket Partisi Kurucu Üyesi Meryem Şengül Kala, Memleket Partisi MYK Üyesi ve Parti Genel Saymanı Serkan Ufuk Akgün, Memleket Partisi MYK Üyesi Prof. Dr. Ali Rıza Büyükuslu ve Memleket Partisi Parti Meclisi Üyesi-Memleket Partisi Kurucu Üyesi Dr. Oğuz Giray partilerinden 2023 seçimine aylar kala istifalarını ilan etti. Genel Başkan Vekili ve Parti Sözcüsü Prof. Dr. Gaye Usluer, “…Ülkemiz için köprüden önce son çıkış gibi görünen, alternatifini ya da aksini düşünmek bile istemeyeceğim sürece isteyerek, ya da istemeyerek olumsuz katkıda bulunuyor olmak en büyük endişem…” şeklinde sosyal medya hesabı üzerinden yaptığı açıklama ile istifa gerekçesini dile getirdi.^[28]

30 Mart 2023 tarihinde Memleket Partisi kurucusu ve Parti Meclisi üyesi Eşber Atilla, 14 Mayıs 2023 tarihinde yapılacak cumhurbaşkanlığı seçiminde Muharrem İnce’nin, Millet İttifakı cumhurbaşkanı adayı Kemal Kılıçdaroğlu lehine adaylıktan çekilmemesi üzerine “Bugün birçok farklı siyasi görüşün kabul ettiği, birbirine zıt diyebileceğimiz partilerin bile uzlaştığı, bizlerin genel başkanlığını yapmış Cumhurbaşkanı Adayı Sayın Kemal Kılıçdaroğlu’na destek vermek; tek adam yönetimini bitirmek, saray rejimini sonlandırmak isteyen herkesin ödevi haline gelmiştir.” sözleriyle partisinden istifa etti.

Parti, kendisini iç tüzüğünde “Atatürk ilke ve devrimleri üzerine inşa edilen, hukukun üstünlüğünü, kuvvetler ayrılığını, eşitliği, özgürlüğü, emeği, toplumsal barışı ve refahı, hakça bölüşümü, sürdürülebilir ekonomik kalkınmayı ve muasır medeniyet seviyesini hedefleyen çağdaş, ‘Cumhuriyetçi demokrat‘ bir parti” olarak tanımlamaktadır.^[