5 Şubat 1968’de Antalya, Alanya’da doğdu. Baba adı Osman, anne adı Fatma’dır. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nü bitirdi. ABD Long Island Üniversitesi’nde Ekonomi dalında master yaptı ve öğretim görevlisi olarak çalıştı.

1993’te Ankara Üniversitesi Avrupa Birliği Uzmanlığını tamamladı. Bilkent Üniversitesi’nde Doktora programına başladı ve daha sonra, İngiltere’de London School of Economics’te “Çevre Ekonomisi ve Sürdürülebilir Kalkınma” konusunda doktora çalışmasını sürdürdü.

Aynı okulda Türk derneği Başkanlığını yürüttü. Çevre Bakanlığında Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı (UNDP) adına çalıştı. Adalet ve Kalkınma Partisi Kurucu Üyesidir. 22. Dönem Ak Parti Antalya Milletvekili oldu.

23. Dönem’de Avrupa Konseyi Parlamenter Meclisi (AKPM) Türk Delegasyonu Başkanı, Göç, Mülteciler ve Nüfus Komisyonu Başkanı, Denetim Komisyonu Üyesi, Bosna-Hersek Eş Raportörü, Avrupa Demokratik Grup Başkan Yardımcısı ve Sözcülüğü yaptı.

25 Aralık 2013 günü yapılan kabine değişikliğinde Avrupa Birliği Bakanı olarak görevlendirildi. Bakanlığı Egemen Bağış‘tan devraldı.

9 Ağustos 2014-30 Ağustos 2015 tarihleri arasında 62. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti’nin Dışişleri Bakanı olarak görev yapmıştır.

64. ve 65. Türkiye Cumhuriyeti Hükûmeti’nin Dışişleri Bakanı olarak yeniden atanmıştır.

Cumhurbaşkanlığı Hükûmet Sistemi’nin ilk Dışişleri Bakanı olarak 9 Temmuz 2018 tarihinde atanmış ve görevine başlamıştır.

Mevlüt Çavuşoğlu İngilizce, Almanca ve Japonca bilmektedir. Evli ve bir çocuk babasıdır.