24 Ekim 1924’te Bitlis’te doğdu. 1943-1951 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Şarkiyat Enstitüsü’nde İslami Bilimler ve Orientalistik alanında öncü bir yere sahip olan Alman orientalist Hellmut Ritter (1892 – 1971)’in yanında öğrenim gördü. Hocasının, bilimlerin temelinin İslam bilimlerine dayandığını söylemesiyle bu alana yöneldi.

1954’te Arap Dili ve Edebiyatı bölümünde Buhari’nin Kaynakları adlı doktora tezini tamamladı. Bu teziyle o, hadis kaynağı olarak İslam kültüründe önemli bir yere sahip olan Buhari (810-870)’nin biraraya getirdiği hadislerde bilinegeldiğinin aksine sözlü kaynaklara değil İslam’ın erken dönemine, hatta 7. yüzyıla kadar geri giden yazılı kaynaklara dayandığı tezini ortaya attı. Bu tez Avrupa merkezli orientalist çevrelerde hala tartışılmaktadır. 1954 yılında İslam Araştırmaları Enstitüsü’nde doçent oldu. Burada Zeki Velidi Togan ile çalıştı.

27 Mayıs 1960 askeri darbesi sırasında üniversiteden uzaklaştırılan ve 147’likler diye bilinen akademisyenler arasındaydı. 1961 yılında Almanya’ya giden Fuat Sezgin Frankfurt Üniversitesi’nde önce misafir doçent olarak dersler verdi. 1965 yılında Frankfurt Üniversitesi’nde profesör oldu.

Prof. Dr. Fuat Sezgin, hayatını İslam bilimler tarihi araştırmalarına adamış, bu disiplinin yaşayan en büyük otoritesi olarak kabul edilen bir ilim adamıdır. 30 yıla yakın bir süredir çalışmalarını Frakfurt’ta bulunan Johann Wolfgang Goethe Üniversitesine bağlı, aynı zamanda kurucusu ve direktörü olduğu Arap-İslam Bilimler Tarihi Araştırmaları Enstitüsü’nde yürütmektedir.

Prof. Sezgin’in şarkiyat çalışmaları için kaynak eser haline gelmiş ve hala aşılamamış olan Geschichte des Arabischen Schrifttums (Arap-İslam Edebiyatı Tarihi) eseri İslam’ın ilk döneminden itibaren dini ve tarihi edebiyattan coğrafya ve haritacılığa kadar bütün ana ve yan bilim dallarını konu edinmektedir.

Prof. Sezgin’in İslam bilimler tarihinde eşsiz bir yere sahip olan bir diğer çalışması ise Coğrafya, Seyahatname, Matematik ve Astronomi, Tıp, Felsefe, Müzik, Nümizmatik, Tarih yazımcılığı, bilimler tasnifi ve diğer konularda yazılmış orijinal eserlerin tıpkıbasımları ile bu konuda araştırmalar yapmış olan bilim adamlarının çalışmalarının yeniden basımlarını içeren 1300 cilt civarındaki seri yayınıdır.

Prof. Sezgin Suudi Arabistan Kral Faysal Vakfı’nın İslami Bilimler Ödülünü 1978 yılında alan ilk kişidir. Bu ve başka desteklerle Sezgin, 1982 yılında J.W.Goethe Üniversitesi’ne bağlı Arap-İslam Bilimleri Tarihi Enstitüsü’nü ve 1983’de buranın müzesini kurdu. Enstitüye bağlı olarak kurduğu müzede Sezgin, İslam kültür çevresinde yetişen bilim insanları tarafından yapılmış aletlerin ve bilimsel araç ve gereçlerin yazılı kaynaklara dayanarak yaptırdığı numunelerini sergilemektedir. Müzede bulunan objeleri tanıtmak ve İslam kültür çevresindeki bilimsel gelişmeyi göstermek için hazırladığı Wissenschaft und Technik im Islam isimli kataloğu 2003 yılında yayınlandı ve 2007 yılında Türkçe’ye tercüme edildi.

Prof. Sezgin, Arap-İslam Bilimleri Enstitüsü için hazırlardığı bilimsel araç ve gereçlerin benzerlerini yaptırarak, açılışını 25 Mayıs 2008 tarihinde Başbakan Tayyip Erdoğan’ın yaptığı İstanbul İslam Bilim ve Teknoloji Müzesi’nin açılmasına da önayak olmuştur.

Onlarca ödülün sahibi olan Prof. Dr. Fuat Sezgin, halen Frankfurt’ta yaşamaktadır.