1958 yılında Trabzon, Şalpazarı doğumlu olup, evli ve bir çocukludur.

1979 yılında Kara Harp Okulundan teğmen olarak mezun olmuştur. Mezuniyetinden sonra orduda değişik yerlerde ve rutbelerde görev almıştır.

Subay olarak görev aldığı dönemde İstanbul Üniversitesi Hukuk fakültesini bitirmiştir. Dokuz eylül Üniversitesinde “1919-1922 Yılları arasında Türkiye’de Milli Ordu, konulu tezi ile 1994 yılında yüksek lisans eğitimini bitirmiştir. Özcan; 1998 yılında keni isteği ile ordudan emekli olmuştur Ayni Üniversiteden 1999 yılında doktora derecesini almıştır. Doktora tezi, Terör Örgütü PKK konusunda yapılan ilk akademik çalışmadır. Doktora tezi daha sonra (PKK (Kürdistan İşçi Partisi) Tarihi, İdeolojisi ve Yöntemi) ismiyle yayınlanmıştır.

Bir süre serbest avukatlık yapmış, 1999-2002 arasında ulusalcı askeri çevrelere yakınlığıyla tanınan ASAM’da (Avrasya Stratejik Araştırmalar Merkezi) terörizm konusunda çalışmıştır. Dokuz Eylül, Hacettepe, Kara Harp Okulu ile Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesinde dersler vermiştir. Halen Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı (TEPAV)’da araştırmacı olarak çalışmaktadır.