1976’da kendisini Aylak Adam romanındaki C. ile özdeşleştiren ve bir süre mektuplaştıkları Serpil Gence ile evlendi ve İstanbul’a yerleşti. 1979’da oğlu Mehmet dünyaya geldi. Aynı yıl Milliyet Karacan Yayınları’nda redaktörlük yapmaya başladı. Sonrasında Can Yayınları’nda bu işine devam etti. 1986’da annesini kaybetti. 1987’de Anayurt Oteli Ömer Kavur tarafından filmleştirildi. 1989 yılında art arda hastalıklar geçirdi. Böbrek taşı düşmesi, fıtık ameliyatı ve beyinde kan pıhtılaşmasını takiben kalp krizinden öldü. Üsküdar’daki Bülbül Deresi Mezarlığı’na defnedildi.

Yusuf Atılgan’ın ilk romanı Aylak Adam ile Anayurt Oteli arasında tam 15 yıllık uzun bir süre vardır. Yazar iki romanında da toplumdan kopmuş yalnız kişileri anlatır. Fakat Aylak Adam’ın baş karakteri C. aydın bir kişiyken, Anayurt Oteli’nin Zebercet’i küçük bir kasabada yaşayan bir otel kâtibidir. Her ikisi de kadınlarla kurduğu ilişkide sorunludur ve hayatları başarısızlıkla sonuçlanır.

Yusuf Atılgan, Aylak Adam’ın 1959 yılında yayımlanmasının ardından kendisiyle yapılan pek çok söyleşide etkilendiği, severek okuduğu şair ve yazarlar arasında Dostoyevski, Çehov, Faulkner, A. Gide, A. Camus, J. P. Sartre, A. Huxley, J. Joyce, T. Capote, Sait Faik, Vüs’at O. Bener, F. H. Dağlarca, B. Necatigil, M. Eloğlu, E. Cansever, T. Uyar ve E. Cansever’i sayar. Aylaklık konusuyla ilgili söyledikleri de etkisinde olduğu edebiyat anlayışını ortaya koyar: “Üç yıl önce, bende de biraz aylaklık olduğu için, bunun sıkıntısını da duyuyordum. Geçim sıkıntısı olmayan birinin de sıkıntısı olabileceği temasını işledim. Bunda İstanbul hasreti de vardı. (…) Aylak Adam, boyuna gerçek bir sevgi arıyor. Bence aradığı sevgi dünyada yoktur. Hatta romandaki “Ayşe” tipi ile bile tatmin edilemiyor ve aradığını bulamıyor. Halbuki roman kahramanı her türlü değerlerini yitirdiği halde, bu gerçek sevgiyi bulacağını sanır ve bu konuda iyimserdir. Ama roman sonunda bu umudu da kaybolur ve ‘Artık hiç kimseye bahsetmeyeceğim’ der.” Yusuf Atılgan, Aylak Adam’da klasik anlatı kalıplarına bağlı kalırken Anayurt Oteli’nde tam tersini yapar. Her ne kadar ilk romanında nispeten takip edilebilir bir zaman dizgesi mevcutsa da roman kişisi C.’nin psikolojisini göstermek için sık sık iç monolog tekniğini kullanır. Anayurt Oteli romanı ise biçime daha çok yüklenen bir metindir. Gerçekliğin sürekli sorgulandığı ve kılık değiştirdiği bir dünyada yazarlar yeni anlatım imkânlarının peşinden giderken Yusuf Atılgan da yazdıklarını sürekli değiştiren, üzerinde uzun uzun düşünen modernist bir yazar olarak iki romanı arasındaki on beş yıllık süreyi yeni anlatı imkânlarını uygulamak üzere değerlendirmiştir diyebiliriz. Anayurt Oteli’nde özellikle bilinç akışı tekniği sürekli devrededir. Metinle baş başa bırakılmış okur ne olduğunu tahmin etmekle uğraşır.

Her iki romanındaki karakterleri farklı kültürel geçmişe sahipse de kimi yönleriyle benzerlikler taşır. Toplumla iletişim kurmamayı tercih eden C. ile toplumla iletişim kuramayan Zebercet’in hikâyeleri yalnızlık, anlamsızlık ve saçma kavramı dolayımında kesişir. Zebercet, Manisa’da olduğu tahmin edilebilecek küçük bir kasabada yaşayan ilkokul mezunu bir otel kâtibidir. Gecikmeli Ankara treniyle gelen bir kadını saplantıya dönüştüren Zebercet hayatı boyunca kendisini cinsel anlamda tatmin edecek bir kadının hasretini çeker. Otelde konaklayan müşterilerin sevişmelerini dinlemek, askerdeyken gittiği genelev başta olmak üzere girdiği her ortamda alay konusu olmak Zebercet’in hayatından kesitler olarak gösterilir. Aradığı kadını bulamayınca otelin temizlikçisi kadınla birlikte olmanın verdiği huzursuzlukla baş edemeyen Zebercet onu boğarak öldürmekten çekinmez ve en sonunda otelin odasında kendisini asarak intihar eder. Önceden düşünülüp planlanmamış bir cinayetin faili olmak Zebercet’i geri dönüşü olmayan bir sorgulama, yüzleşme ve boyun eğişe sürükler. Farklı okuma biçimlerine, yorumlara açık bir metin kurgulayan Yusuf Atılgan çözülmeyi bekleyen pek çok şifre bırakmıştır okura.

Sayfalar: 1 2