Feyzullah Çınar, Alevi-Bektaşi ozanlarının içinde kırsaldan kente göçmüş ancak geleneksel kültüründen hiçbir şey yitirmeden sanatını uygulamış ender kişilerden biridir. O geleneksel kültürünü yaşatarak içinde bulunduğu toplumun sorunlarını dile getiren bir ozandır. Onun sanat yaşamına baktığımızda Çınar’ın Pir Sultan Abdal’ın izinden gittiği görülmektedir. Pir Sultan’ı ve Pir Sultan geleneğini kendine kılavuz seçer. Onun sazının telinden dökülen melodiler bin yıllık geleneğin sözcüsü gibidir. Çınar, deyişleri öylesine yüksek bir sanat gücüyle icra eder ve dilinden dökülen her sözün anlamı müzikle öylesine bütünleşir ki, yüzlerce yıllık Alevi kültürü ile binlerce yıllık Anadolu kültürünün sentezi olmayı başarır (www.turkuler.com).

Feyzullah Çınar, içinde yetiştiği gelenekten beslenen bir ozandır. Yedi ulu ozandan en çok Pir Sultan Abdal, Virani, Kul Himmet ve Hatayi’nin deyişlerini okur. Geçmişle günümüz arasındaki köprü görevini üstlenmiş o ozanların işlevi Çınar’da da görülür. Bu bakımdan günümüz ozanlarının deyişleri de onun için diğerleri kadar önemlidir. Kul Ahmet, Sefil İbrahim, Celalî kendi döneminin toplumcu ozanlarıdır ve bunların deyişleri Çınar’ın dilinde ve telinde ustaca yorumlanır. Feyzullah Çınar, 1960’lı ve 70’li yılların toplumsal açıdan çileli, karamsar, tehlikeli ortamı içinde ozanlık yapmaya çabalar. Türkiye’yi bir uçtan diğer uca dört kez dolaşır. Toplumcu deyişleri seslendirdiği için hapse atılır. Ancak yine söylemeye yine çalmaya devam eder.

Feyzullah Çınar, bestelerinde Alevî-Bektâşî kültüründen gelen tasavvufî halk müziği türlerinin hemen her birinden örnekler verir (www.earsiv.odu.edu.tr). Feyzullah Çınar, türkülerini sıklıkla serbest okumayı tercih eder. Kayıtlardan anlaşıldığı üzere, sözün başladığı yerde bağlamasını susturur. Bu sayede cümle sonlarında puandorg yapma imkânı da bulabilmektedir. Hatta usule bağlı okuduğu türkülerde de yer yer yavaşlayarak, ritmik yapıyı sürenin dışına taşırmaktadır. Usullü icrâda ise dengeli bir dağılım görülmektedir. Küçük usuller içinde hemen her küçük usulde besteler yapmıştır (www.earsiv.odu.edu.tr).

Feyzullah Çınar, türküleri için 54 âşığın şiirlerini ve 34 anonim şiiri kullanmıştır. Kendisi sadece sekiz şiir yazmış ve bestelemiştir. Yazdığı şiirler de teknik yönden zayıf olarak kabul edilmektedir (Kaya 2009: 354). Kendisi bu durumu farklı yorumlamaktadır. Feyzullah Çınar, Mihnetî (Vehbi Polat) ile bir anısında; halk müziğini uçsuz bucaksız bir bahçeye benzetmiş, kendisini de bu bahçenin kıymetini iyi bilen ve bahçeyi canlı tutmaya çalışan bir kişi olarak ifade etmiştir. Ayrıca bunları yapmaktan kendi şiirlerini yazmaya fırsat kalmadığını dile getirmiştir. Feyzullah Çınar’ın ifade ettiği bu duygular, kendisini öncelikle bir besteci ve icrâcı olarak gördüğünü ortaya koymaktadır (www.earsiv.odu.edu.tr). Yaşadığı tüm sıkıntılara rağmen, toplumsal şiirleri okumaktan vazgeçmemiştir. Toplumun sesi olmayı başaran sanatçı “Feyzullah Baba” diye çağrılır.

Sayfalar: 1 2